Monografia opisująca dzieje rotundy od momentu jej wzniesienia po czasy współczesne liczy czterysta stron, teksty są bogato ilustrowane materiałem rysunkowym i fotograficznym. Publikacja wydana została z projektu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dostępna będzie w bibliotekach naukowych i placówkach muzealnych po obu stronach granicy.

Pamięci Wiktora Kargera
Rotunda cieszyńska będąca najstarszym i najcenniejszym zabytkiem architektury Ziemi Cieszyńskiej doczekała się swojego pierwszego opracowania naukowego. Zaraz na początku monografii możemy przeczytać, że dedykowana jest ona pamięci Wiktora Kargera, Austriaka urodzonego i zmarłego w Cieszynie, który w latach 1920–1945 był kustoszem, a później również dyrektorem Muzeum Cieszyńskiego i zainicjował badania nad rotundą.

Prace nad monografią
Prace nad publikacją zainicjowało Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie wspólnie z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz Instytutem Archeologii Czeskiej Akademii Nauk w Brnie. Książka ma dziewięciu autorów i każdy z nich jest specjalistą w swojej dziedzinie.

„Monografia jest zwieńczeniem 76 lat badań nad rotundą cieszyńską. Ostatnie prace wykopaliskowe przebiegające w latach 2013-2017 miały początkowo charakter weryfikacyjny a w miarę postępu badań odkrywano całkowicie nowe fakty.

Zweryfikowanie dotychczasowej wiedzy stało się koniecznością, przede wszystkim ze względu na rozbieżności w poglądach dotyczących datowania, genezy i formy rotundy”, mówi archeolog Jagosz-Zarzycka.

„Największym dokonaniem tej książki jest zebranie wszystkich dostępnych materiałów archiwalnych, ich połączenie z nowymi badaniami weryfikacyjnymi i stworzenie zespołu naukowego, który był w stanie wszystko ogarnąć naukowo”, stwierdziła Jana Gryc, współautor monografii, pracownik naukowy w Instytucie Archeologii Czeskiej Akademii Nauk w Brnie. Od razu dodała, że monografia jest niejako krokiem milowym w  dalszych pracach naukowych.

„Wszystkie zebrane materiały archiwalne są podsumowaniem dotychczasowej wiedzy o rotundzie, ale też ewentualnym punktem wyjścia do dalszych prac badawczych nad tym zabytkiem”, powiedziała.

Badania archeologiczne
Monografia zawiera materiał dotyczący wielu aspektów, m.in. genezy i datowania rotundy. „Hipotezy, które wcześniej się pojawiały w literaturze naukowej określające czas wzniesienia kaplicy na wiek XI zostały w sposób definitywny obalone. Potwierdzenie faktu, że obiekt pochodzi z późniejszego okresu, znajdujemy też w materiałach archeologicznych pochodzących z warstw poprzedzających jej budowę.

Więcej na ten temat można przeczytać w aktualnym wydaniu naszej gazety.